Door: Rochelle Heerema

We zijn heel blij dat het boek “Mijn moeder is een dekbed” is opgenomen in onze Leskist KANSRIJK – Doorbreek de cirkel van armoede. En natuurlijk is het leuk om dan de schrijfster van het boek wat vragen te stellen over het boek. Misschien kennen jullie Lysette van Geel van haar werk als verslaggever bij het Jeugdjournaal. Dat is ook een interessant onderwerp voor een interview, maar wij zijn vooral heel nieuwsgierig naar haar boek.

Het ontstaan van het boek

Het idee voor het boek ontstond jaren geleden toen Lysette een meisje interviewde voor het Jeugdjournaal. Dit meisje, dat opgroeide met weinig geld, vertelde dat als ze veel geld zou hebben, ze het liefst kaas op haar boterham wilde eten. Dit simpele, maar krachtige antwoord raakte Lysette diep. “Ik realiseerde me hoe iets dat voor mij heel gewoon is, voor iemand anders een grote luxe kan zijn,” vertelt Lysette. Die opmerking bleef altijd in haar hoofd hangen en werd de inspiratie voor het boek. “Ik vond dat er een boek moest komen over opgroeien in armoede, zodat kinderen die daarmee te maken hebben, zien dat ze niet alleen zijn en anderen die het niet meemaken erover kunnen lezen en zich misschien beter kunnen verplaatsen in die situatie.”

Om ervoor te zorgen dat het verhaal van Adam zo authentiek mogelijk zou aanvoelen, sprak Lysette met Isabel, een jongvolwassene die zelf in armoede is opgegroeid. Isabel deelde voorbeelden uit haar eigen leven, die Lysette vervolgens verwerkte in het boek. “Ze vertelde hoe het voelde om dat soort dingen als kind mee te maken,” legt Lysette uit. Het was belangrijk voor haar dat iemand die zelf als kind met weinig geld is opgegroeid, zichzelf kon herkennen in het boek. Ze vond Isabel een grote bron van inspiratie: “Ze is echt een voorbeeld voor veel kinderen, denk ik.”

Naast haar gesprekken met Isabel deed Lysette uitgebreid onderzoek naar het onderwerp armoede. Ze las rapporten van stichtingen en interviews met kinderen die opgroeien in armoede. Uit deze bronnen bleek bijvoorbeeld dat kinderen vaak de stress van hun ouders voelen, zelfs als die proberen hun zorgen te verbergen. “Dat soort dingen heb ik terug laten komen in het boek,” zegt Lysette. “Ik wilde ervoor zorgen dat het verhaal, ondanks dat het fictie is, zo realistisch mogelijk aanvoelt.”

De titel van het boek bleef voor Lysette nog lange tijd onzeker. Uiteindelijk kwam ze op Mijn moeder is een dekbed, omdat de moeder van Adam in het verhaal steeds vaker onder haar dekbed verdwijnt en daardoor niet voor haar kinderen kan zorgen door alle zorgen die ze heeft. “De titel klinkt misschien grappig, maar legt ook iets bloot over de situatie thuis”, aldus Lysette. “Ik hoop dat deze titel de nieuwsgierigheid opwekt!”

Luchtig

Het boek behandelt zware thema’s, maar Lysette heeft bewust gekozen voor een balans tussen ernst en lichtheid. “Ik heb geprobeerd om eerlijk te zijn over de situaties waar kinderen in armoede mee te maken hebben, zonder het te zwaar te maken. Daarom zitten er ook grapjes in,” legt ze uit. De hoofdpersoon, Adam, is een stoere en sterke jongen, iemand met wie Lysette vroeger graag vrienden had willen zijn.

Rol van de leerkracht

De rol van juf Dana, Adams lerares, is van groot belang in het verhaal. Lysette benadrukt hoe cruciaal de rol van leraren kan zijn in het leven van kinderen die in armoede opgroeien. “Leraren zien de kinderen elke dag en kunnen ervoor zorgen dat de school een plek is waar ze even niet aan thuis hoeven denken,” legt ze uit. Leraren kunnen ook het gesprek over armoede op gang brengen in de klas, zodat klasgenoten elkaars situatie beter begrijpen zonder elkaar zielig te vinden.

Een ander belangrijk aspect dat Lysette in haar boek belicht, is het sociale isolement dat vaak gepaard gaat met armoede. Uit haar onderzoek bleek dat veel kinderen hun armoede verborgen proberen te houden voor hun leeftijdsgenoten, omdat ze gewoon een normale jeugd willen hebben. “Als je jezelf verstopt, mis je veel leuke dingen,” merkt Lysette op. “Ieder kind moet zichzelf kunnen laten zien. Er is voor iedereen plek, en door erover te praten, kunnen anderen je misschien ook beter helpen.”

Het boek van Lysette is opgenomen in de Leskist KANSRIJK – Doorbreek de cirkel van armoede, die scholen helpt om het lastige onderwerp armoede op een laagdrempelige manier bespreekbaar te maken. Lysette is blij met deze ontwikkeling en ziet het als een geweldige manier om in de klas over armoede te praten. “De opdrachten in de Leskist zijn leuk om te maken en respectvol, en ze bieden ook mogelijkheden om het gesprek aan te gaan met ouders,” zegt ze.

Een ander perspectief

Lysette hoopt dat haar boek bijdraagt aan meer begrip en empathie in de klas. “Met verhalen kun je in andermans schoenen gaan staan en de wereld door hun ogen laten zien,” legt ze uit. “Dat helpt je om empathie en begrip voor anderen te ontwikkelen.”

De reacties op “Mijn moeder is een dekbed” zijn overweldigend positief geweest. Vooral leraren hebben Lysette veel berichten gestuurd over hoe blij ze zijn met het boek en hoe ze het in hun klas gebruiken om gesprekken te beginnen. “Dat zoveel leraren het hebben opgepikt, is fantastisch,” zegt Lysette.

Voor de toekomst heeft Lysette al plannen voor meer boeken over maatschappelijke thema’s. Ze vindt het belangrijk om aandacht te vragen voor onderwerpen die haar raken en waar ze vindt dat meer aandacht voor moet komen. Haar volgende boek zal gaan over pesten en komt in november 2024 uit. We kunnen niet wachten om dit te lezen en misschien ook te gebruiken in een van onze lessen.

Tot slot heeft Lysette nog een boodschap voor kinderen en jongeren die zich in een soortgelijke situatie als Adam bevinden: “Probeer hulp te vragen aan anderen als dat lukt. Praten kan al veel helpen. Laat jezelf zien, verstop je niet. Je bent precies goed zoals je bent.”