De onzichtbare lasten – Van overleven naar kracht: mijn weg naar financiële stabiliteit

Het verhaal van Aisha

De onzichtbare
lasten van Armoede

In dit openhartige interview deelt Aisha haar weg van financiële stress naar stabiliteit en zelfvertrouwen. Ze vertelt over de invloed van haar jeugd, de kracht van doorzettingsvermogen én het belang van eerlijke gesprekken over armoede en geld. Haar verhaal laat zien: je staat er niet alleen voor, en er is altijd een weg vooruit.

Ik ben opgegroeid met een alleenstaande, hardwerkende moeder. Zij is mijn voorbeeld. Haar doorzettingsvermogen en toewijding om ons een zo goed mogelijk leven te geven, hebben mij gevormd. Van haar heb ik geleerd hoe belangrijk het is om altijd vooruit te blijven kijken, hoe moeilijk de omstandigheden ook zijn.

Toch groeide ik op met het gevoel dat ik niet altijd goed genoeg was. Ik zocht bevestiging van buitenaf, terwijl ik niet doorhad wat ik van binnen écht nodig had. Jarenlang zette ik door, totdat mijn lichaam en geest stop zeiden. Ik werd ziek, belandde in de schulden en stond op een kruispunt: blijf ik vechten op dezelfde manier, of ga ik het anders doen?

Mijn jeugd had mij veel geleerd—hard werken, volhouden, altijd doorgaan. Maar omgaan met geld? Dat was nooit een prioriteit geweest. Ik wilde, net als mijn moeder, dat mijn kinderen niets tekortkwamen. En dat is gelukt. Maar ik zie nu ook hoe belangrijk financiële kennis en bewustwording zijn. Mijn oudste zoon, die vroeger merkte dat er weinig geld was, vindt het nu lastig om met geld om te gaan. Daarom praten we thuis en op school over geld: over hoe je het verdient, hoe je keuzes maakt en hoe je voorkomt dat het tussen je vingers verdwijnt.

Wat ik als kind miste—een stevige basis van rust, liefde en stabiliteit—bleef me als volwassene achtervolgen. Toen ik worstelde met schulden, gezondheid en relatieproblemen, voelde ik schaamte. Maar ik ontdekte ook iets waardevols: er is altijd een weg terug. Stap voor stap vond ik die weg, met hulp van het buurtteam en mensen die écht luisterden. Kleine successen gaven me het vertrouwen om in mezelf te geloven.

"Door mijn verhaal te blijven delen, wil ik laten zien dat niemand er alleen

voor staat en dat er andere mogelijkheden zijn armoede kan iedereen overkomen."

Wat mij het meest heeft geholpen? De juiste mensen treffen—mensen die zonder oordeel naast me stonden en samen met mij naar oplossingen zochten. Buurtteammedewerkers, een bewindvoerder die maatwerk leverde en out-of-the-box handelde en een gemeentecoach die ervoor zorgde dat ik toch mijn hbo-opleiding kon afronden.

Wat helpend is voor instanties? Ervaringsdeskundigen die hun eerlijke, krachtige verhalen vertellen en daarmee laten zien: je bent niet alleen. Dit is precies wat onze samenleving nodig heeft: échte gesprekken om schaamte, taboes en vooroordelen te doorbreken.

Scholen kunnen een cruciale rol spelen door geld en armoede bespreekbaar te maken op een positieve en speelse manier. Gemeenten kunnen, samen met ervaringsdeskundigen, onderzoeken wat gezinnen écht nodig hebben. Door veiligheid, rust en vertrouwen te bieden, zorgen we ervoor dat niemand zich alleen hoeft te voelen in een moeilijke situatie.

Armoede is geen persoonlijk falen. Het is een situatie waarin je kunt belanden, maar ook weer uit kunt komen. Wat telt, is hoe we als samenleving met elkaar omgaan. Ik geloof dat we, met begrip, kennis en de juiste hulp, de cirkel van armoede kunnen doorbreken—voor onszelf én voor de generaties na ons.

De onzichtbare lasten – Klaske’s missie om anderen te versterken

Klaske deelt haar verhaal en motivatie voor Positive Minds

De onzichtbare lasten van Armoede

Klaske is recentelijk toegetreden tot het bestuur van Positive Minds. In dit interview deelt ze haar persoonlijke verhaal en motivatie om zich in te zetten voor gelijke kansen voor kinderen. Klaske’s levenspad is er een van doorzettingsvermogen, veerkracht en de overtuiging dat onderwijs de sleutel is tot verandering.

Een jeugd vol uitdagingen en doorzettingsvermogen

“Mijn verhaal begint in een gezin waar niet veel geld was, maar wel doorzettingsvermogen. Als jongste van vijf broers en zussen, plus een halfbroer en een halfzus, groeide ik op in een huis waar niemand verder leerde dan het basisniveau. Mijn zussen gingen werken bij Simon de Wit (nu Albert Heijn) en mijn broers zochten zo snel mogelijk een baan. Thuis was er ook de zorg voor mijn gehandicapte broertje, waardoor mijn moeder altijd thuis was. Wij, de kinderen, moesten meehelpen om financieel rond te komen. Helaas ging mijn vader vaak naar de kroeg in plaats van het geld nuttig te besteden een harde realiteit in die tijd.”

Ondanks de financiële problemen wist haar moeder altijd vindingrijk te zijn. “We hadden nooit honger, al aten we eenvoudige gerechten zoals broodpap en macaroni met suiker en melk. Op verjaardagen kregen we vaak tweedehands cadeaus. Mijn moeder schaamde zich daar soms voor, maar ik heb dit nooit als een probleem ervaren.”

De weg naar een beter leven

De financiële druk en de spanningen thuis maakten dat Klaske zo snel mogelijk op eigen benen wilde staan. “Op mijn 18e trouwde ik en kreeg al snel twee kinderen. We hadden weinig geld en moesten rondkomen van 25 gulden per week. Deurwaarders stonden regelmatig voor de deur en mijn kinderen leerden zich te verstoppen als de bel ging. Achteraf kunnen we erom lachen, maar toen was het enorm stressvol.”

Toen haar gezin uit huis werd gezet en bij haar moeder moest intrekken, besefte Klaske dat ze iets moest veranderen. “Ik wilde studeren, ook al wist ik niet goed waarom. Ik schreef me in voor een toelatingsjaar op het HBO en ontdekte dat ik meer kon dan ik dacht. Ik haalde mijn diploma en studeerde later orthopedagogiek en bestuurskunde.”

De kracht van onderwijs

“Het vinden van werk was een keerpunt. Door hard te werken en verstandig met geld om te gaan, konden we al onze schulden aflossen. Pas in 2017, toen onze jongste dochter uit huis ging, waren we eindelijk schuldenvrij. Sindsdien kopen we alleen wat we ons kunnen veroorloven en hebben we stabiliteit opgebouwd. Mijn man, met wie ik in augustus 43 jaar getrouwd ben, heeft mij en ons gezin altijd in alles gesteund. Hij komt uit een vergelijkbare situatie, en samen hebben we het tij weten te keren.”

Klaske’s motivatie om zich in te zetten voor Positive Minds komt voort uit haar eigen ervaringen met armoede.

"Onderwijs is de sleutel tot verandering."

want armoede los je niet alleen op met geld."

Een missie voor gelijke kansen

Klaske zet zich binnen de stichting vooral in voor jongeren in het MBO, met een speciale focus op Entree-studenten. “Deze jongeren groeien vaak op in een omgeving waar kansen niet vanzelfsprekend zijn. Ik wil hen laten zien dat hun toekomst nog open ligt en hen begeleiden bij het ontdekken van hun mogelijkheden. Door hen te ondersteunen en te motiveren, kunnen we samen een nieuwe weg inslaan waarin leren en ontwikkelen centraal staan.”

Haar boodschap aan jongeren die opgroeien in moeilijke omstandigheden is duidelijk: “Blijf trots, geloof in jezelf en zoek je passie. Het is niet makkelijk, maar het is mogelijk. En als je hulp nodig hebt, vraag erom. Onderwijs is de sleutel tot verandering. Wij moeten blijven geloven in de potentie van elk kind.”

De onzichtbare lasten – Het verhaal van Nel

Nels verhaal: van financiële onafhankelijkheid naar armoede en weer terug

De onzichtbare lasten van armoede

Nel deelt haar persoonlijke verhaal over de zware strijd tegen armoede, een strijd die begon na jaren van hard werken en financiële onafhankelijkheid. Wat ooit een tijdelijk probleem leek, groeide uit tot een langdurige crisis die haar volledig uit balans bracht. Toch vond ze uiteindelijk de kracht om hulp te zoeken en haar situatie stap voor stap te herstellen. Haar verhaal is een inspirerende herinnering dat armoede iedereen kan overkomen, maar ook dat er altijd een weg vooruit is, zelfs in de zwaarste tijden.

Dat armoede iedereen kan overkomen, weet ik als geen ander.

Ik was altijd iemand die hard werkte en goed met geld omging. Zelfstandig, met mijn zaken op orde en trots op mijn eigen verdiensten. Lange tijd had ik een standplaats op de weekmarkt, waar ik ondermode en nachtkleding verkocht. Het waren lange dagen, maar dat hield me niet tegen. Ik genoot van alles wat ik had opgebouwd.

Jarenlang stond ik op de markt, van ’s ochtends vroeg tot ’s avonds laat. In het begin ging dat goed, maar langzaam begonnen de inkomsten terug te lopen. Op een gegeven moment waren de verdiensten niet meer genoeg en moesten we noodgedwongen een deel van de uitkering van mijn man, die afgekeurd was, gebruiken om rond te komen. Dat voelde als een tijdelijke oplossing, maar de gaten in onze financiën werden steeds groter. Op een dag was het simpelweg niet meer haalbaar.

Wat begon als een tijdelijke financiële tegenslag, groeide uit tot een situatie waarin ik het overzicht volledig kwijtraakte. De gedachte dat ik ooit financieel onafhankelijk was en nu afhankelijk moest zijn van anderen, was moeilijk te accepteren. De stress nam toe. Elke maand was het een strijd om de rekeningen te betalen. De stapel onbetaalde rekeningen groeide, deurwaarders kwamen aan de deur en ik voelde steeds meer schaamte om hulp te vragen. Ik dacht dat ik alles zelf moest oplossen, terwijl ik diep vanbinnen wist dat het niet meer ging. Ondertussen was ik gestopt met werken op de markt en deed ik vrijwilligerswerk, waarbij ik klaarstond voor anderen. Ik zag veel mensen met problemen, maar achter mijn eigen voordeur speelden die minstens zo hard.

Ik herinner me nog goed de dag dat ik vlees ging halen voor de klanten van de winkel waar ik vrijwilliger was. Thuis had ik zelf niets meer te eten. Met enige schaamte – maar ook een sprankje opluchting – nam ik wat extra mee. Ik besefte dat ik al weken geen vlees had gehad. Die momenten waren zwaar, maar ze lieten me ook inzien dat ik hulp nodig had.

"De gedachte dat ik ooit financieel onafhankelijk was en nu afhankelijk

moest zijn van anderen, was moeilijk te accepteren"

Mijn weg naar herstel

Na veel vallen en opstaan werd ik gekoppeld aan een bewindvoerdersbureau. Maar het contact verliep op afstand, en ik bleef me onzeker voelen. Mijn situatie verslechterde alleen maar. Gelukkig gaf een vriend me het nummer van een bewindvoerder met wie ik persoonlijk contact kon hebben. Dat maakte een wereld van verschil. Door open gesprekken kreeg ik eindelijk inzicht in mijn situatie. Ik wist niet eens precies hoeveel schulden ik had, maar stap voor stap werd alles duidelijk.

Mijn bewindvoerder nam niet alles van me over, maar hielp me om zelf weer grip te krijgen op mijn financiën. Voor het eerst in lange tijd voelde ik me niet alleen een schuldenaar, maar een mens. En dat had ik nodig, vooral omdat ik uiteindelijk alleen achterbleef met mijn zoon.

Het traject duurde vijf jaar, mede omdat ik na drie jaar zelf om verlenging vroeg. Achteraf had ik gewild dat ik deze stap veel eerder had gezet. Maar het leven was ingewikkeld: een zieke man, financiële problemen en uiteindelijk ook nog een scheiding.

Inmiddels heb ik alweer vijf jaar een fijne baan en een nieuwe relatie. Maar het allerbelangrijkste: ik heb mijn financiën op orde.

Als ik toen had geweten wat ik nu weet, had ik veel eerder hulp gezocht. Daarom wil ik iedereen die vastloopt meegeven: schaam je niet en vraag hulp. Of dat nu bij de kerk, de gemeente of een goed bewindvoerdersbureau is – er zijn mensen die naar je willen luisteren en je kunnen helpen.

Het was een zware weg, maar ik ben blij dat ik in een nieuwe fase zit. Ik hoop dat mijn verhaal anderen inspireert om hulp te zoeken. Het is niet makkelijk, maar door anderen te vertellen wat je meemaakt, doe je het niet alleen en krijg je hulp. Soms duurt het lang, maar blijf stapjes zetten, hoe klein ook. Je staat er niet alleen voor!

De onzichtbare lasten

De onzichtbare lasten – Het verhaal van Nicole

Nicole’s Verhaal:

De onzichtbare
lasten van Armoede

Onlangs ging ik in gesprek met Nicole over de plek waar ze is opgegroeid, de weg die ze heeft bewandeld en de waardevolle lessen die zij nu aan de nieuwe generatie probeert mee te geven. Haar verhaal raakt mij diep, want het biedt een kijkje in de uitdagingen van opgroeien in armoede, de impact op je jeugd en hoe die ervaring je kan vormen als volwassene.

Nicole’s jeugd werd gekarakteriseerd door eenvoud en bescheidenheid, maar ook door een enorme veerkracht die haar later in het leven zou helpen. Haar verhaal is er een van doorzettingsvermogen, maar ook van pijnlijke momenten van uitsluiting en sociale afstand. Het is een verhaal van leren omgaan met wat je hebt en van het ontwikkelen van innerlijke kracht, ook als de buitenwereld niet altijd begrijpt wat je doormaakt.

Deze blog geeft niet alleen inzicht in haar persoonlijke reis, maar het creëert ook bewustzijn over de stille strijd die veel kinderen in armoede elke dag voeren.

Wat heeft je jeugd gevormd?

Mijn jeugd werd gekenmerkt door eenvoud en bescheidenheid. Mijn moeder was huismoeder, terwijl mijn vader de enige kostwinner was. Als middelste van drie dochters groeide ik op in een gezin waarin geld schaars was. Dit betekende dat er geen ruimte was voor sport, muzieklessen of andere activiteiten buiten school. Kleding droeg ik vaak over van mijn oudere zus of mijn moeder naaide zelf iets voor ons. Op een gegeven moment werd mijn moeder chronisch ziek, waardoor het huishouden grotendeels op mij en mijn zus aankwam. Armoede betekende voor mij niet alleen materiële tekorten, maar ook sociale uitsluiting. Op school voelde ik mij een buitenbeentje; ik had geen moderne kleding, kon niet meedoen met bepaalde activiteiten en werd daardoor ook minder vaak uitgenodigd door klasgenootjes.

Betaalde uitjes op de middelbare school waren voor mij onbereikbaar en terwijl anderen hun verslagen keurig geprint inleverden, moest ik ze met de hand schrijven. Dit benadrukte het verschil tussen mij en mijn klasgenoten nog meer. Toch wist ik mijn situatie goed te verbergen. Uit schaamte deed ik alsof het me niets uitmaakte en hield ik vol dat alles prima was. Leerkrachten merkten daardoor nauwelijks iets van mijn worstelingen en boden geen extra steun. Ik heb geleerd om zelfstandig te zijn en niet afhankelijk te zijn van anderen.

Hoe heeft je jeugd invloed gehad op je volwassenheid en schulden?

De lessen uit mijn jeugd hebben mij geholpen om zuinig te zijn en slim met geld om te gaan. Vanaf mijn twaalfde werkte ik in elke schoolvakantie en spaarde ik voor mijn toekomst, zoals mijn studie en rijbewijs. Maar ondanks mijn zuinige levensstijl kwam ik later toch in de schulden terecht. De overheid vertrouwde mijn spaarzaamheid niet en vorderde mijn uitkering terug, wat mij financieel in de problemen bracht. Hulp bij het omgaan met schulden was er nauwelijks. Omdat ik goed geschoold ben en verzorgd overkwam, werd ik afgewezen bij instanties die hulp boden aan mensen in financiële nood. Men had een ander beeld van ‘typische’ hulpbehoevenden, waardoor ik alles zelf moest uitzoeken. De schulden beperkten mijn ontwikkeling en zorgden ervoor dat ik stil bleef staan, terwijl de mensen om mij heen doorgingen met hun leven. Mijn eigenwaarde kreeg een flinke klap en mijn vertrouwen in de maatschappij verdween.

Wat heeft het onderwijs je gebracht en welke kansen miste je?

Een studentenleven heb ik helaas nooit gekend. Studeren en elke dag werken zorgden ervoor dat ik zelden tijd had voor ontspanning, ik rende mezelf volledig voorbij. Ik heb de Pabo met wat vertraging afgerond, maar de gevolgen van mijn verleden en de hoge werkdruk zorgden er helaas voor dat ik na minder dan twee jaar mijn baan moest opgeven. Dit bracht me uiteindelijk van een WW-uitkering naar de bijstand. Tijdens mijn studie had een coach en financiële ondersteuning misschien het verschil kunnen maken, maar die waren er helaas niet. Toen ik uiteindelijk met een uitkering te maken kreeg, kreeg ik te maken met maar liefst 16 verschillende contactpersonen. Ik werd behandeld als een nummer, niet als persoon. Er kwam een stortvloed aan onduidelijke brieven, en de contactpersoon was nooit bereikbaar. Wat ik echt nodig had, was iemand die er voor me was, die me zag en hoorde. Die steun was er niet. Ik stond er alleen voor en alleen red je het niet.

"Kinderarmoede laat littekens achter

die je je hele leven met je meedraagt."

Wat is de impact van armoede op je leven vandaag de dag?

Als ik terugkijk op mijn schooltijd, voel ik nog steeds de stress en machteloosheid die ik toen ervoer. Opgroeien in armoede heeft een langdurige impact: ik ervaar nog steeds het gevoel dat ik dingen mis (FOMO, Fear of Missing Out), maar tegelijkertijd heb ik geleerd niets voor lief te nemen en goed met geld om te gaan. Mijn inlevingsvermogen in anderen is door mijn ervaringen sterk ontwikkeld. Voor wie denkt dat armoede alleen een fase in de jeugd is: het laat littekens achter die je je hele leven met je meedraagt.

Wat kunnen leerkrachten doen om kinderen in armoede te ondersteunen?

Leerkrachten kunnen een belangrijke rol spelen in het ondersteunen van kinderen die in armoede opgroeien. Betrek deze kinderen bij activiteiten en maak armoede bespreekbaar in de klas. Leer leerlingen hoe ze in de toekomst goed met geld kunnen omgaan en zorg ervoor dat niemand wordt buitengesloten vanwege financiële redenen. Kinderen kunnen hun problemen goed verbergen. Let op de kleine signalen en ga hier met zorg mee om. Een klein gebaar, zoals waardering uitspreken voor iets unieks – bijvoorbeeld een zelfgemaakte trui – kan een wereld van verschil maken.

Wat had je nodig gehad als kind om je beter te voelen op school?

Op school had een vertrouwenspersoon mij kunnen helpen om me beter te voelen en beter te presteren. Meer gratis activiteiten hadden ervoor gezorgd dat iedereen kon meedoen, ongeacht de financiële situatie thuis. Het belangrijkste is dat kinderen niet uitgesloten worden als ouders niet kunnen betalen voor schoolactiviteiten.

Wat zou je tegen kinderen in armoede willen zeggen?

Aan kinderen die nu in armoede opgroeien: je bent niet alleen. Schaam je niet voor geldproblemen thuis – er zijn tegenwoordig veel middelen om ervoor te zorgen dat iedereen kan meedoen. Vraag om hulp als je dat nodig hebt, bijvoorbeeld bij een vertrouwenspersoon op school. Armoede definieert niet wie je bent, maar het kan je wel sterker maken als je leert hoe je ermee omgaat. Blijf in jezelf geloven en kijk vooruit naar de toekomst.