Arme Rijk

Arme Rijk

Er was eens, in een donkergrijs verleden, een arme jongeman.

Zijn naam was Rijk. Hij woonde in een huisje langs een dijk

en deed wat alle arme mensen deden:

hij hakte hout, hij maakte vuur, hij bakte donker brood en

waste elke week zijn vuile kleren in de sloot.

 

Rijk moet de wijde wereld in omdat zijn moeder op sterven ligt. Hij krijgt een appel en een ei mee voor onderweg. En een zak stenen. Tijdens zijn toch gebeuren er bijzondere dingen. Een zwerver vraagt hem een gouden munt. ‘Ik heb geen munten, alleen maar stenen in mijn knapzak.’ En als hij in zijn knapzak kijkt, wat zit er dan in?

Als Rijk zijn ei, zijn enige ei, weggeeft aan een moeder met zeven dochtertjes kan ze daar een hele stápel pannenkoeken mee maken.

Dit is een boek op rijm met heel veel illustraties. Je kunt het verhaal ook luisteren met de cd achter in het boek. Het boek begint een beetje verdrietig, maar toch is het een optimistisch boek. Steeds weer vraag je je af wat er nu weer voor magisch gaat gebeuren.

Stel je voor dat je ineens in je eentje op pad moet zonder dat je een huis hebt of een grote voorraad eten en drinken. Geen mobieltje of pinpas… Rijk is een jongen die toch aan anderen denkt en deelt wat hij kan, ook al heeft hij zelf bijna niks. Tijdens zijn tocht komt hij bij het paleis en hij mag dineren bij de koningin:

Rijk nam een hapje gemberwortelwafel met venkelzaad en verse mayonaise

van heggenmusseneitjes uit de koninklijke heg.

Die arme mus, dacht Rijk bedroefd, nu zijn haar eitjes weg.

 

Dit boek is geschreven door Bette Westera en de illustraties zijn van Sylvia Weve. Samen hebben ze al veel bijzondere boeken geschreven waar ze ook allerlei prijzen mee wonnen. Ze maakten bijvoorbeeld de bundel Doodgewoon met gedichten over de dood en Uit elkaar over scheiden. Of Seks is niks geks, over seks dus.

 

Tip voor leerlingen

Kunnen jullie in het boek nog een fragment vinden waaruit blijkt dat Rijk aan anderen denkt, ondanks dat hij zelf ook heel arm is?

 

Tip voor de leerkracht

Je kunt een klein fragmentje aan de klas laten horen van de cd achter in het boek.

Mijn vriend Crenshaw

Mijn vriend Crenshaw

Het was rond zes uur ’s avonds. Mijn zusje Robin en ik speelden cornflakesbal in de woonkamer van ons appartement. Cornflakesbal is een goeie truc als je honger hebt en er tot de volgende ochtend bijna niets te eten is.

Bij Jackson thuis is het helemaal niet makkelijk. Zijn ouders hebben allerlei baantjes, maar toch is er altijd te weinig geld. Ze doen wel vrolijk, maar Jackson weet dat ze zorgen hebben. Dat merkt hij als hij ’s avonds hun gesprekken afluistert. Omdat ze de huur niet kunnen betalen moeten ze regelmatig spullen verkopen. Een paar dingen die écht niet weg mogen, kunnen Jackson en zijn zusje Robin in een souvenirtas doen om te bewaren.

Vroeger, toen we altijd meer dan genoeg in huis hadden, begon ik te zeuren als mijn lievelingseten er niet bij was. Maar tegenwoordig was er zo weinig, en ik had het gevoel dat mijn ouders dat rot vonden.

‘We hebben jellybeans, mam.’

‘Ook goed. Als het maar voedzaam is,’ zei mijn moeder. ‘Morgen krijg ik mijn loon van de drogist en dan ga ik na het werk meteen naar de supermarkt om boodschappen te doen.’

Een moeder die jellybeans voedzaam noemt. Oei, dan weet je wel dat het gezin van Jackson echt arm is.

Op een dag, als hij zeven jaar oud is, ontmoet Jackson Crenshaw. Crenshaw houdt ook enorm van paarse jellybeans. Maar hij is geen gewone vriend… Hij is een hele grote kat die alleen Jackson kan zien. Nu is Jackson 11 jaar, hij zit in groep 7. En opeens ziet hij Crenshaw weer. Is het omdat Jackson bang is dat ze weer dakloos worden? Of zoals zijn vader zegt: moeten ‘busjekamperen’.

Jackson vindt het zelf ook heel vreemd, een denkbeeldige vriend. Maar het is ook wel handig en soms precies wat je nodig hebt. Want de timing van Crenshaw om weer op te duiken is uitstekend.

Mijn vriend Crenshaw is geschreven door Katherine Applegate. Voor dit boek sprak de schrijfster met jongeren over dakloos zijn. Ze heeft dus echte ervaringen gebruikt in het boek.

Tip voor leerlingen

Het gezin van Jackson moet van alles doen: muziek spelen op straat, spullen verkopen, zelfs de televisie! En toch heeft dit boek veel grappige stukken. Zoek een fragment op in het boek waaruit blijkt dat het gezin van Jackson heel arm is en lees het voor aan de klas.

 

 

Prutje, van Pieter Koolwijk

Prutje

Wat als je dag in dag uit moet werken in een fabriek? Dat is al flink pittig: zwaar werk voor weinig loon en een vieze, stoffige omgeving. En alsof dat nog niet genoeg is moet je ook nog passen op je broertje Walm die niet goed kan praten, steeds wegloopt en niet op tijd naar de wc gaat. Dat overkomt Hens in het boek Prutje. Prutje?

Door de donkere rook zat alles hier onder de as, het roet en andere smerige zooi. Overal zat een laagje viezigheid op. Prutje.

Hens besluit dat er iets moet veranderen: hij loopt weg. En hij wil wel in z’n eentje gaan, maar natuurlijk komt Walm achter hem aan. Als ze een poosje onderweg zijn, ontmoeten ze Vijf, een irritant meisje. Ze vertelt over een fantastische kleurrijke stad waar alles schoon is en het eten gratis. Ze wil per se met hen mee daar naartoe. Hens heeft daar helemaal geen zin in maar is er niks wat haar kan tegenhouden. En Walm? Die zegt alleen: ‘Mooi!’

De straat was veel breder dan ik had verwacht, met aan beide kanten huizen. Huizen in alle kleuren die ik maar kon verzinnen. Kleuren die ik nog niet eerder in mijn leven had gezien. Het geheel had iets vrolijks, iets opgewekts.

En iedereen had het naar zijn zin. Er werd gelachen, gepraat en gek gedaan.   

Er zijn allemaal vriendelijke mensen. Hens, Vijf en Walm mogen slapen in het huis van Fluf waar ze heerlijke dingen te eten krijgen. En Lokkie laat ze alle glijbanen uitproberen. Glijbanen met matjes en met water waar je zo’n grote opstopping in kunt maken.

Zullen Hens, Walm en Vijf voor altijd in deze geweldige stad blijven, zonder hun familie? Of is er een kans dat het leven thuis ook iets mooier kan worden?

Tip voor de leerlingen

Laat de voorkant van het boek aan de klas zien. Wat zien we daar?

De ene kant van het omslag is donker, de andere kant vrolijk en licht. Leg aan de klas met een voorbeeld uit waarom de illustrator Linde Faas dit zo heeft getekend.

Pieter Koolwijk heeft meerdere prachtige kinderboeken geschreven. Voor Gozert kreeg hij in 2021 de Gouden Griffel. Andere boeken die hij schreef zijn Vlo en Stiekel, De baas van de wereld en Luna. Pieter Koolwijk houdt van vrolijke verhalen vol met vreemde situaties die eigenlijk net niet kunnen. Die illustraties in het boek zijn van Linde Faas

Gepubliceerd in Boek

Een cadeau vol leesplezier voor het Rijswijks Lyceum en het Van Vredenburch College

Een cadeau vol leesplezier voor het Rijswijks Lyceum en het Van Vredenburch College

Komende periode gaan alle 13 brugklassen van het Rijswijks Lyceum en het Van Vredenburch College werken met de Leskist Kansrijk – Doorbreek de cirkel van armoede. Als de leerlingen het project hebben gedaan, gaat de leskist weer terug naar de bibliotheek aan de Vliet, zodat deze weer door een andere school kan worden geleend. 

Om de leerlingen en docenten ook na het project de mogelijkheid te bieden om de boeken te lezen en het gesprek over armoede te blijven voeren, heeft Rotary Rijswijk de schoolbibliotheek een set van zeven boeken gedoneerd. Gedurende het project lezen de kinderen (minimaal) een boek en als de boeken in de eigen schoolbibliotheek staan, hebben ze de mogelijkheid om de zes andere titels uit de leskist ook te lezen 

Op de foto v.l.n.r. Luca, Eline Pullen Bibliotheek Aan de Vliet, Dianne Dekker Rijswijks Lyceum en Coby Wijkstra Van Vredenburch College, Ger Bulder namens Rotary Rijswijk en Kajol.

Spreek je chocola? – Cas Lester

Spreek je chocola? - Cas Lester

‘Jaz Watson!’ snauwde hij. ‘Ga aan je werk! Jij moet juist extra je best doen. En hou op met andere kinderen af te leiden die…’ Hij wilde net een hele preek gaan houden over hoe belangrijk Engels was voor onze toekomst (gaap) toen de deur van het klaslokaal openging en we gered werden door mevrouw C. ze had een meisje bij zich dat het schooluniform droeg en een bijpassende blauwe hoofddoek.

Als Nadima in de brugklas van Jaz komt weet Jaz meteen dat ze vriendinnen zullen worden. Er is alleen één probleem, een best groot onhandig probleem. Ze spreken elkaars taal niet. Gelukkig is Jaz heel vindingrijk – zelf zegt ze dat dat door haar dyslexie komt. Ze delen in de pauze de chocola van Jaz en het Turks fruit van Nadima en daar heb je helemaal geen woorden bij nodig. Ook worden ze heel handig in emoticontaal op hun telefoon.

Waar dit boek allemaal over gaat? Over hoe het is als je als kind je land voor een oorlog moet verlaten. Hoe lastig het is als je beste vriendin ineens een ándere beste vriendin heeft. Het gaat over Google Translate (en wat daar allemaal mis mee kan gaan), over een opdracht bij de dramales, over feestjes (wie nodig je uit en wie niet?), over dyslexie, over een liefdadigheidswedstrijd én over ‘Turks chocofruit’.

Spreek je chocola? is een grappig en vrolijk boek over leuke en niet-leuke dingen die brugklassers meemaken. Maar het gaat ook over serieuze, verdrietige dingen. Nadima is gevlucht uit Syrië. Wat doet dat met je als er tijdens een feestje vuurwerk wordt afgestoken? Als je voor school een stamboom moet tekenen en jij familieleden in de oorlog hebt verloren?

Jaz leert steeds meer over Nadima’s leven in Syrië:

‘Hadden jullie een groot huis?’

Ze schudde haar hoofd.

‘Geen huis. Flat. Iedereen flat. Alleen rijke mensen huis.’

‘Waren jullie dan niet zo rijk?’

‘Nee, niet rijk!’ zij ze lachend.

‘Waren jullie arm?’

‘Nee!’ riep ze geschokt uit. ‘Snoepwinkel heel goed!’

 

De schrijver van dit boek is Cas Lester.

Tip voor leerlingen

Lees aan de klas een stukje voor over Google Translate, bijvoorbeeld halverwege blz. 134 tot 137. Vertel de klas ook hoe het afloopt. Was het briefje goed vertaald?

Feestelijke lancering leskist ‘Kansrijk – Doorbreek de cirkel van armoede’ in Rijswijk

Feestelijke lancering leskist ‘Kansrijk – Doorbreek de cirkel van armoede’ in Rijswijk

Op het Rijswijks lyceum kwam vrijdagochtend een kist vol boeken aan. Niet zomaar een kist, maar de leskist ‘Kansrijk – doorbreek de cirkel van armoede’. Deze werd door wethouder Larissa Bentvelzen officieel overhandigd aan de docenten. Deze klassen gaan als eerste in Rijswijk starten met het project.

In de leskist zit lesmateriaal en zo’n dertig boeken over het onderwerp armoede. Het doel van het project is om armoede op een toegankelijke en laagdrempelige manier bespreekbaar te naken bij kinderen. Larissa Bentvelzen las uit een van de boeken voor en ging daarna in gesprek met de kinderen.

Armoede bespreekbaar maken
Wethouder Bentvelzen is blij met het initiatief: “Armoede is een complex vraagstuk en heeft vaak vele oorzaken. Het beïnvloedt helaas de ontwikkeling van kinderen omdat ze thuis bijvoorbeeld geen rustige plek hebben om huiswerk te maken. Voor leerkrachten is het belangrijk om hier bewust van te zijn. Boeken en verhalen helpen om over armoede te praten. En door erover te praten wordt het onderwerp uit de taboesfeer gehaald en ontstaat al op jonge leeftijd meer begrip voor mensen en kinderen die in armoede leven”, aldus Bentvelzen.

Positive Minds
In elke klas in Nederland zitten gemiddeld twee à drie kinderen die in armoede opgroeien. Stichting Positive Minds vindt het belangrijk om het ‘lastige’ onderwerp armoede op een laagdrempelige manier bespreekbaar te maken, en ontwikkelde de leskist. Initiatiefnemer Rochelle Heerema: “Kinderen kunnen er zelf niks aan doen dat ze opgroeien in armoede. Wel kunnen zij alle hulp goed gebruiken!” De leskist is speciaal ontwikkeld voor kinderen voor de middelbare scholen. Een leskist in de klas helpt om het onderwerp armoede voor het voetlicht te brengen. Heerema: “Stap met de kinderen in de mooie verhalen en laat ze worden wie ze willen zijn.”

Inleven in de personages
De leskist is gevuld met verschillende boeken en opdrachten voor in totaal acht lessen. Elke leerling kan in de kist iets van haar of zijn gading vinden. Het project laat leerlingen ervaren wat het betekent om arm te zijn. De leerlingen gaan op onderzoek uit en ze leven zich in, in de personages uit de boeken. Die gaan over kinderen die opgroeien in moeilijke omstandigheden. De personages komen door geldgebrek al vroeg in hun leven voor uitdagingen te staan. Het project draagt bij aan nieuwe kennis, empathie en ook aan leesvaardigheid, door betekenisvol lezen. Zo komen drie verschillende leergebieden samen: burgerschap, mens & maatschappij, leesmotivatie & literaire competentie.

Wethouder Johanna Besteman vult aan: ‘“De ontwikkeling van kinderen op jonge leeftijd is van grote invloed op hun
verdere leven. Goed meekomen in het onderwijs zorgt ervoor dat kinderen ook mee kunnen doen in de samenleving. Je kunt het lezen van boeken wat dat betreft wel van levensbelang noemen. Want middels boeken lezen ontwikkelen leerlingen aan de hand van verhalen ook veel over zichzelf en stimuleert het om met elkaar over allerlei onderwerpen te praten. Zo ook over het onderwerp armoede dat niet zo maar een thema is wat actief wordt besproken. Daarom vind ik het erg goed dat leerlingen aan de hand van de leskist leren om gevoelige onderwerpen uit de
taboesfeer te halen. Zodoende ontstaat er naast kennis ook meer begrip en respect voor elkaar”.

Gratis voor scholen
Aan de hand van verschillende jeugdboeken neemt de docent de klas mee langs verschillende vormen van armoede. In het project staat het boek Adres onbekend van Susin Nielsen centraal. Naast het lezen van boeken en het werken aan opdrachten, gaan kinderen een bezoek brengen aan de voedselbank, een tweedehandswinkel of een weggeefwinkel.

Dankzij de inzet en kennis van de bibliotheek aan de Vliet en de financiële bijdragen van de gemeente Rijswijk, de Rotary club Rijswijk, Fonds1818 en de Diaconie van de Protestante gemeente Rijswijk, heeft stichting Positive Minds de mogelijkheid gekregen om dit project te starten op de middelbare scholen in Rijswijk. Ook voor de basisscholen is een leskist beschikbaar die gratis kan worden geleend bij de bibliotheek aan de Vliet.

Op de achtergrond v.l.n.r.  Eline Pullen Bibliotheek Aan de Vliet, initiatiefnemer Rochelle Heerema, Dominique Rosdorff teamleider onderbouw HAVO/VWO Rijswijks Lyceum en  Ger Bulder namens Rotary Rijswijk.

Stem op Stichting Positive Minds – Actie Warm Hart

Wil ij ook op ons stemmen: Stichting Positive Minds - Actie Warm Hart

Met de actie Warm Hart van KRO-NCRV maken goede doelen en initiatieven kans op een financiële ondersteuning van €10.000, €5.000 of €2.500. Stichting Positive Minds is één van de deelnemers die kans maakt op een donatie. Het aantal stemmen bepaalt welke initiatieven een donatie krijgen.

Ons doel is dat de Leskist Kansrijk – “Doorbreek de cirkel van armoede” in elke bibliotheek in Nederland beschikbaar komt. Een leskist is letterlijk gevuld met lesmateriaal en boeken over het onderwerp armoede. Scholen kunnen de leskist lenen om in de klas het onderwerp armoede op een toegankelijke en laagdrempelige manier bespreekbaar te maken. De stichting vindt dat ieder kind de kans moet krijgen om zijn of haar talenten te ontwikkelen, zonder belemmerd te worden door financiële problemen. Door het onderwerp armoede op jonge leeftijd bespreekbaar te maken, wordt bijgedragen aan het doorbreken van de vicieuze cirkel van armoede. Kinderen kunnen er zelf niks aan doen dat ze opgroeien in armoede. Wel kunnen zij alle hulp goed gebruiken! 

Jouw stem kan ons helpen om ons doel te bereiken:

Stemmen is gratis en kan tot en met 18 november 17.00 uur via:

Ik stem op “Positive minds”  

De Warm Hart Actie wordt jaarlijks door de KRO-NCRV georganiseerd omdat zij het belangrijk vindt een duurzame samenleving door te kunnen geven aan volgende generaties. Dat doen ze door in gesprek te gaan met elkaar en deze waardevolle verhalen te delen.

Hotel de grote L

Boekrecensie Hotel de grote L - Sjoerd Kuyper

Door @wendyblogt

Kos, een jongen van dertien, vertelt over de meest bizarre periode in zijn leven. Zijn moeder is drie jaar geleden overleden en zijn vader krijgt – net op het moment dat Kos het winnende doelpunt maakt in de kampioenswedstrijd – een hartaanval. Als vader in het ziekenhuis ligt, dreigt het in het hotel dat hij runt behoorlijk in de soep te lopen. Kos probeert de zaak draaiende te houden, samen met zijn zussen: Libbie, de moederlijke oudste, gothic Briek die het liefst in haar muziek verdwijnt, en nakomertje Pel die in jurken van haar moeder rond fladdert. Maar hoe krijg je meisjes zo ver dat ze doen wat jij wilt en hoe komt het toch dat ze het steeds weer voor elkaar krijgen dat jij doet wat zij willen? Als dan ook nog blijkt dat vader grote schulden heeft en sluiting dreigt voor het hotel, zit er maar één ding op: iemand moet Miss Noordzee worden, want daaraan is een flinke geldprijs verbonden. En laat Kos nou net het mooiste meisje van het stel zijn… Maar hij heeft stevige concurrentie. Van Isabel. Het mooiste meisje van het heelal. Volgens Kos.

In het verhaal word je meegenomen in het leven van Kos, hij houdt een dagboek bij op de bandrecorder. Kos woont samen met zijn ouders en drie zussen in het hotel. Door het overlijden van hun moeder en zijn vader die niet kan werken door een hartaanval zie je hoe het de familie doet veranderen. Als blijkt dat alles in het hotel in de soep loopt probeert Kos het samen met zijn zussen draaiend te houden. Als ze denken een oplossing voor het geldprobleem te hebben blijkt de oplossing nog niet zo makkelijk te zijn.  Je wordt meegenomen in de wisselwerking tussen Kos en zijn zussen. Hij wil ze iets laten doen, maar uiteindelijk is hij aan het doen wat zij willen en blijkt hij het mooiste meisje. 

In het begin van het verhaal gaat het snel en is het wat warrig, maar als je eenmaal in het verhaal zit dan heb je daar geen last meer van. Het boek is op een leuke humoristische manier geschreven, waarbij de dood van zijn moeder en de hartaanval van zijn vader niet geschuwd worden. Het is een verhaal waarin de ene na de andere gebeurtenis plaatsvindt.  Het is op een luchtige fijne manier geschreven waardoor het een erg leuk boek is voor kinderen.

 

Informatie

Sjoerd Kuyper, 6 maart 1952, Amsterdam. Hij schrijft voornamelijk Nederlandse kinderboeken, maar hij schrijft ook scenario’s, musicals, gedichten, brieven en liedjes.

De lijst met boeken die hij heeft geschreven is erg lang. Er zitten veel bekende werken bij zoals Het boek van Ko de Boswachter, Het zakmes, Mijn opa de bankrover en natuurlijk Hotel de grote L. Deze boeken zijn ook verfilmd. Voor de musical Kruimeltje heeft hij de tekst geschreven

Hotel de grote L – Sjoerd Kuyper

Uitgever: Uitgeverij Lemniscaat

Pagina’s: 2286 pagina’s, Hardcover

ISBN: 9789047705420

Verschijningsdatum: Januari 2014

Gepubliceerd in Boek

Feestelijke lancering leskist ‘Kansrijk – Doorbreek de cirkel van armoede’

Feestelijke lancering leskist ‘Kansrijk – Doorbreek de cirkel van armoede’

Stella de Swart…nieuwe ambassadeur van Positive Minds

Stella de Swart…nieuwe ambassadeur van Positive Minds

Met haar boek “Armoede krijg je gratis” is Stella de Swart voor sommigen van jullie geen onbekende. In het boek vertelt ze haar verhaal hoe ze van een gelukkig leven en een succesvolle carrière in de financiële problemen komt. De strijd tegen de bureaucratie duurt jaren, waarbij ze ten strijde trekt om er het beste van te maken voor haar twee kinderen. Met haar boek doorbreekt ze het taboe rondom armoede. Door verhaal als alleenstaande moeder te delen, gaf ze afgelopen jaren armoede een gezicht. 

Stella pleit ervoor dat kinderen vanaf groep 7-8 en in de brugklas meer financiële educatie krijgen, maar ook dat er meer ruimte is voor dialoog over armoede. En dat is ook wat wij als stichting als doel hebben: met onze leskist het onderwerp armoede op een laagdrempelige en toegankelijke manier met kinderen bespreekbaar te maken.

We voelen ons vereerd en heel blij dat Stella onze ambassadeur wil zijn en op meer plekken het belang van het bespreekbaar maken van armoede met kinderen wil onderstrepen.

Welkom Stella!